Kiểm tra điểm tín dụng - Chìa khóa để mở cánh cửa tài chính

1. Điểm tín dụng là gì?

Trong lĩnh vực tài chính hiện đại, điểm tín dụng là một chỉ số quan trọng phản ánh mức độ uy tín của một cá nhân trong việc sử dụng và hoàn trả các sản phẩm tín dụng. Điểm số này được tính toán dựa trên nhiều yếu tố khác nhau như lịch sử thanh toán, số dư nợ hiện tại, độ dài lịch sử tín dụng, các loại tín dụng đã từng sử dụng và tần suất yêu cầu tín dụng mới. Khi điểm tín dụng cao, điều đó cho thấy bạn là người quản lý tài chính tốt và có xu hướng trả nợ đúng hạn. Ngược lại, điểm thấp lại đồng nghĩa với rủi ro cao hơn đối với các tổ chức cho vay, dẫn đến việc khó tiếp cận vốn hoặc bị áp dụng mức lãi suất cao hơn.. Ai chấm điểm tín dụng tại Việt Nam và thang điểm ra sao?

Tại Việt Nam, Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia (CIC) là cơ quan chính thức thuộc Ngân hàng Nhà nước đảm nhiệm vai trò ghi nhận, phân tích và chấm điểm tín dụng cá nhân. CIC sử dụng thang điểm từ 300 đến 900 để thể hiện mức độ rủi ro tín dụng. Những ai có điểm từ 700 trở lên thường được coi là khách hàng tiềm năng với mức rủi ro thấp. Ngược lại, điểm dưới 500 thường gắn liền với rủi ro cao và khó được phê duyệt tín dụng. Ngoài CIC, cũng có một số công ty tư nhân như FiinGroup cung cấp dịch vụ tương tự, tuy nhiên, dữ liệu từ các đơn vị này chủ yếu được sử dụng trong nội bộ các tổ chức tài chính.

3. Phân loại nhóm nợ theo điểm tín dụng

Các khoản nợ thường được phân loại dựa trên điểm tín dụng để giúp các tổ chức tài chính đánh giá khả năng hoàn trả. Những khoản nợ thuộc nhóm 1 – hay còn gọi là “nợ đủ tiêu chuẩn” – thường có điểm tín dụng từ 700 đến 900 và chỉ bị quá hạn dưới 10 ngày. Nếu khoản nợ bị chậm trả từ 10 đến 90 ngày, người vay có thể rơi vào nhóm 2 – “nợ cần chú ý”, tương ứng với điểm từ 600 đến 700. Trường hợp nghiêm trọng hơn, với thời gian chậm trả kéo dài đến 180 ngày, điểm tín dụng sẽ giảm xuống mức 500-600, và khoản vay bị xếp vào nhóm 3 – “nợ dưới tiêu chuẩn”. Các nhóm 4 và 5 – lần lượt là “nợ nghi ngờ” và “nợ có khả năng mất vốn” – áp dụng với các khoản vay quá hạn từ 181 ngày trở lên, thường kèm theo điểm tín dụng rất thấp từ 300 đến 500. Phân loại này là cơ sở để các tổ chức tín dụng cân nhắc phê duyệt hồ sơ vay vốn.

4. Làm sao để kiểm tra điểm tín dụng của bạn?

Tại Việt Nam, bạn hoàn toàn có thể chủ động kiểm tra điểm tín dụng của mình thông qua nhiều kênh khác nhau. Phổ biến và chính thống nhất là qua website của CIC. Sau khi đăng ký tài khoản và xác minh thông tin cá nhân, bạn có thể yêu cầu báo cáo tín dụng trực tiếp từ hệ thống. Bên cạnh đó, các ngân hàng hoặc tổ chức tài chính mà bạn đang sử dụng dịch vụ cũng có thể hỗ trợ cung cấp lịch sử tín dụng. Ngoài ra, một số ứng dụng fintech như MoMo hay Tima cũng cho phép người dùng kiểm tra điểm tín dụng. Tuy nhiên, cần đặc biệt lưu ý đến độ chính xác và bảo mật thông tin khi sử dụng các ứng dụng bên thứ ba. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc truy cập thông tin, có thể cân nhắc sử dụng dịch vụ của các công ty tư vấn tín dụng, với điều kiện là các đơn vị đó có uy tín và được cấp phép hoạt động minh bạch.

5. Cách duy trì và cải thiện điểm tín dụng

Xây dựng và duy trì một điểm tín dụng tốt đòi hỏi thời gian và kỷ luật trong quản lý tài chính. Điều quan trọng đầu tiên là phải luôn thanh toán đúng hạn mọi khoản nợ, kể cả hóa đơn nhỏ lẻ. Việc trễ hạn sẽ khiến điểm tín dụng giảm nhanh chóng. Bên cạnh đó, bạn nên duy trì tỷ lệ sử dụng tín dụng ở mức hợp lý – tốt nhất là dưới 30% hạn mức được cấp. Việc giữ lại các tài khoản tín dụng lâu dài cũng góp phần tích cực, vì lịch sử tín dụng dài là một chỉ số đáng tin cậy. Đa dạng hóa loại hình tín dụng cũng là cách nâng cao điểm số, miễn là bạn đảm bảo khả năng chi trả. Ngoài ra, nên hạn chế việc mở quá nhiều khoản vay mới trong thời gian ngắn, vì mỗi lần kiểm tra tín dụng mới đều có thể ảnh hưởng đến điểm số của bạn. Đừng quên kiểm tra báo cáo tín dụng định kỳ để phát hiện và điều chỉnh các thông tin sai lệch nếu có. Quan trọng không kém là xây dựng thói quen tài chính lành mạnh, lập kế hoạch chi tiêu, tạo quỹ khẩn cấp và sử dụng tín dụng một cách có trách nhiệm. Nếu gặp khó khăn trong quản lý nợ, bạn có thể tìm đến sự tư vấn từ các chuyên gia tài chính để có chiến lược phù hợp.

Kết luận

Điểm tín dụng là một yếu tố then chốt ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận các sản phẩm tài chính cũng như phản ánh cách bạn quản lý tài chính cá nhân. Việc hiểu rõ cách điểm tín dụng được tính, cách kiểm tra và giữ gìn nó sẽ mang lại cho bạn lợi thế lớn trong các giao dịch tín dụng sau này. Hãy coi điểm tín dụng như một "tài sản mềm" đáng đầu tư và chăm sóc. Duy trì kỷ luật tài chính, sử dụng tín dụng một cách thông minh và thường xuyên theo dõi lịch sử tín dụng là những bước đi bền vững để bạn xây dựng một nền tảng tài chính vững chắc trong tương lai.